W zależności od rodzaju zaćmy, która część soczewki jest zmętniała , pacjent podaje różne objawy.

Wiodącym objawem jest pogorszenie się widzenia, widzenie „jak przez mgłę” lub brudne okulary. Częsta zmiana mocy okularów ( narastanie krótkowzroczności) i pozorna poprawa widzenia z bliska. Innymi objawami są: podwójne widzenie, gorsze widzenie w jasnym pomieszczeniu, rozproszenie wokół źródeł światła.

Aktualnie nie istnieje żaden lek zapobiegający lub leczący zaćmę.

W przypadku rozwinięcia się choroby jedyną metodą przywrócenia prawidłowego widzenia jest zabieg chirurgicznego usunięcia zaćmy.

Zabieg chirurgicznego usunięcia zaćmy jest prostą i wysoce skuteczną procedurą. Poprzez niewielkie nacięcie po stronie rogówki usuwana jest zmętniała soczewka oka, która zostaje zastąpiona sztuczną soczewką wewnątrzgałkową.

Przy dojrzałej zaćmie ze stwierdzonym znacznym obniżeniem ostrości widzenia nie warto zwlekać. Są także wskazania do pilnej operacji nawet przy dobrej ostrości wzroku np. gdy soczewka tak powiększa swój wymiar, że dochodzi do zamykania się kąta przesączania i znacznego wzrostu ciśnienia śródgałkowego co prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Każdy zabieg, operację poprzedza dokładne badanie. Tak też jest w przypadku zaćmy. Chodzi nie tylko o wykluczenie przeciwwskazań, ale przede wszystkim o zaplanowanie operacji, przewidzenie możliwych trudności podczas operacji. Istnieją pewne rodzaje zaćm obarczone większym ryzykiem powikłań śródoperacyjnych wymagające zastosowanie dodatkowego sprzętu.

Pacjent podczas kwalifikacji oprócz badań typowo ukierunkowanych na zabieg usunięcia zaćmy ( badanie śródbłonka rogówki, kalkulacja mocy soczewki do wszczepu, ocena więzadełek) przechodzi pełną konsultację okulistyczną.

W rzadkich, zaawansowanych chorobach rogówki operacja zaćmy jest przeciwwskazana lub konieczna z przeszczepem rogówki.

Często oprócz zaćmy występują inne choroby okulistyczne, które wpływają na ostateczną jakość widzenia pacjenta po operacji. Trzeba uświadomić pacjenta, że w przypadku choroby plamki żółtej (centralnej części siatkówki) jego jakość widzenia, mimo najlepszego wykonania operacji nie będzie tak dobra jak sąsiadki/sąsiada obok. W skrajnych przypadkach może lepiej widzieć tylko bokami.

Niepokój, obawa jest naturalnym zjawiskiem i trudno mówić pacjentowi, żeby się nie bał skoro zawierza swój najcenniejszy narząd zmysłu komuś innemu. Przy zastosowaniu obecnie możliwych technik operacji, w rękach doświadczonego operatora powikłania prawie całkowicie nie występują.

Sam zabieg trwa krótko, jest to kwestia 10-15 minut. Ale trzeba doliczyć do tego jeszcze przygotowanie pacjenta i znieczulenie.

Nieprzyjemnym  momentem może być przykrycie twarzy jałową serwetą, szczególnie dla pacjentów z klaustrofobią, a także założenie rozwórki na oko która zapobiega zamykaniu oka przez pacjenta podczas operacji. Potem pacjent czuje dotyk, ale nie powinien czuć bólu. Przez 3 małe nacięcia w rogówce jest usuwana zmętniała soczewka pacjenta i w jej miejsce wszczepiana sztuczna . Standardowo nie zakłada się szwów. Mniej więcej  po godzinie od operacji pacjent jest badany i może wychodzić do domu.

Po operacji pacjent zobowiązany jest do przyjmowania kropli do oczu: antybiotyku i przeciwzapalnych. Musi ograniczyć wysiłek fizyczny, szczególnie statyczny, chodzi tu o dźwiganie , napinanie się. Przez miesiąc nie jest też zlecane korzystanie z basenu, sauny. Za to może bez ograniczeń czytać, oglądać telewizję.

Co do prowadzenia samochodu jest to bardzo indywidualne. Są pacjenci  którzy następnego dnia wszystko bardzo dobrze widzą, a są i takie przypadki  które wymagają dłuższej rehabilitacji. Każde oko, tak jak rana, goi się inaczej. W dużym stopniu zależy to od rodzaju zaćmy (jak twarda była soczewka), rogówki pacjenta i przebiegu operacji.

Zaćma wtórna to zmętnienie tylnej torby soczewki, które u nielicznych pacjentów pojawia się po kilku miesiącach lub latach od operacji zaćmy i powoduje u nich spadek ostrości widzenia. W tym przypadku stosuje się bezbolesny, krótki zabieg laserowy kapsulotomia laserowa YAG.